Sinds een paar jaar worden we via de media overspoeld met de illusie dat gokken een "beredeneerde" hobby zou zijn die, indien goed beredeneerd, steevast leidt tot winst. En niet alleen winst tegen de waarschijnlijkheid, maar ook winst tegen een medespeler. Dit doet me veronderstellen dat bij de reclamemakers mensen huizen die ofwel zelf fervente gokkers zijn (evenwel met inzicht van hun eigen redeneringen), ofwel zich hebben laten bijstaan door hulpverleners die veel spreken met gokkers.
De argumenten die gebruikt worden om het gokken aan de man te brengen zijn immers zo herkenbaar voor de psycholoog die spreekt met de gokker. Steeds weer is er de magische associatieve gedachtenketting die verklaart waarom het onvoorspelbare toch voorspelbaar zou worden (Unibet). Of er is "het teken", de waarneming die geassocieerd wordt met "geluk". Een golf die moet bereden worden. Een signaal dat dit het moment is om de inzet te verhogen (Napoleon Games). Of ook nog de uitdaging waaraan niet kan worden weerstaan (alhoewel ik weinig verhalen hoor van mannen die thuiskomen van het werk en uitgedaagd worden door hun vrouw om een avondje sportweddenschappen "te bedrijven") . Ik moet dus enerzijds de reclamemakers feliciteren dat ze er bijna in geslaagd zijn om het onbewuste leven van de gokker aanschouwelijk te maken. Maar u, gokker dient gewaarschuwd voor het feit dat de Sirenen zo mooi hun lokroep zingen met verlokkende aanbiedingen om iemand in het verderf te storten. (nota: De Sirenen waren wezens, half vogel, half vrouw, die met hun gezang de voorbijvarenden naar het strand van hun eiland lokten, waar zij op de klippen schipbreuk leden.)
0 Comments
Ik schreef voor vzw touché gedurende de periode tussen 2014 en 2016 een aantal teksten met als insteek "agressie". Omdat agressie een stuwing is die in ons allemaal zit, die ons vaak vooruit dweept, en ons soms ook wel eens in de rats brengt, verdiende agressie een bloemlezing. Deze teksten bundelde ik in het hierbij gevoegde document. Dat het belangrijk is om te luisteren naar cliënten weet iedereen. Mensen spreken, en geven betekenis aan hun leven door de verhalen die ze vertellen. Periodes waarin het goed gaat. "Dan zit ik thuis, en leg een Jazz-plaat op. Een glaasje wijn, en genieten".
Het werk vraagt veel van de man. Een functie met verantwoordelijkheid, maar ook vrijheid. Tot er een overname volgt van het bedrijf, waardoor de vrijheid dreigt weg te vallen. Er moeten protocollen worden gevolgd, regels. Hij doet alles goed, moet alles goed doen. Dat verplicht hij zichzelf. Maar daar tegenover bestaat er in zijn hoofd een zeer belangrijke persoon die hem drijft naar de vrijheid. Een dwangmatige vrijbuiter. De dwang van de extern opgelegde regels komen in conflict met zijn twee interne drijfveren, namelijk de dwang om het juiste te doen, en de vrijbuiter die het goede doet op een ontregelde manier. Hij consulteert met een "burn-out", die gekenmerkt werd door opvliegendheid en angst. De man kon zijn leven niet meer leiden als een jazz-muziekstuk. Hij was de mogelijkheid verloren om te improviseren. Toen ik de vraag stelde wat het zou betekenen om "jazz" te leven, opende dat voor hem terug de mogelijkheid om breder te denken, om een rebelse weg in te slaan, om nieuwe betekenissen te zoeken voor zekerheid en vrijheid. Een jonge man spreekt een angst uit. "Er zit iets in zijn hoofd dat hem angstig maakt". Zijn angst wordt veroorzaakt door "iets" wat in zijn hoofd zit. Hij consulteert arts na arts, en daar wordt hij met een angststoornis, en de daarbij horende medicatie naar huis gestuurd. Mensen nemen de tijd om zijn klachten te registreren, maar horen niet de betekenissen van de angst. Ze wordt vanuit zijn lichaam bestuurd. Ze is niet gericht op een object dat buiten hem ligt. Hij is niet specifiek angstig voor iets, hij is angstig omwille van zichzelf. Angstremmers en benzo's blijven onaangeroerd liggen. Hij consulteert verder. Steeds blijft "iets in zijn hoofd" hem angstig maken.
De man heeft een relatie, een liefde van zijn leven. Op het moment van angst komt er binnen de relatie een conflict. In dat conflict doodt de jongeman zijn vriendin. Hij wordt opgepakt, en in voorarrest geplaatst. Er is een vraag vanuit de advocatuur. Wat nu doen we met die psychische component? Wat betekent de opsluiting? Wat zal de veroordeling betekenen? Tijdens het voorarrest zou de jongeman zich "normaal" gedragen. Hij volgt de regels van de gevangenis, hij werkt binnen de structuur, hij heeft geen conflicten meer. Deze casus kwam me ter ore in een overleg met de aangestelde advocaat, in de catacomben van de gevangenis. Vanuit de elementen die aangereikt zijn, zouden we concluderen dat de jongeman een psychotische structuur heeft, net omwille van de angst omwille van "iets" is, die geen duidelijk betekenis krijgt, en ook geen toegang toelaat door derden om betekenis te verwerven. Bovendien is er geen afscheiding van de angst en het "iets" in het lichaam. Er is geen verhaal. Maar waarom functioneert de jongeman na de dood van zijn geliefde, binnen de muren van de gevangenis, op een symptoomloze manier? Deze vraag houdt me in een puzzel. Wat met diens rouw? Hoe functioneren de muren in zijn beleving? Wat betekent het voor hem om alle "autonomie" af te geven? Verwerft hij vrijheid in zijn hoofd door de beperking van de bewegingsruimte en prikkelarmoede?... Plots kwam een cliënt de gespreksruimte binnen, en moest ons overleg worden gestaakt. De ethische implicaties van deze diagnostiek op het verdere verloop van de rechtszaak zijn belangrijk. Er kan enkel gehoopt worden dat er voor iedereen een verbindend oordeel en vonnis wordt uitgesproken. |
Erwin Mortierklinisch psycholoog Archives
May 2017
Categories |